Για τους περισσότερους ανθρώπους ο ιός Ζίκα προκαλεί μόνο σύντομα, ήπια, γριππώδη συμπτώματα. Όμως, για τις έγκυες γυναίκες έχει συνδεθεί με μια ανησυχητική αύξηση του ποσοστού ενός εκ γενετής ελαττώματος, γνωστού ως μικροκεφαλία.
Οι γενετικές ανωμαλίες που συνδέονται με τον ιό Ζίκα ώθησαν τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να κηρύξει παγκόσμιο συναγερμό, θεωρώντας τον ιό ως απειλή για την δημόσια υγεία.
Παράλληλα, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των περισσότερων χωρών δημοσιεύουν ταξιδιωτικές οδηγίες, συμβουλεύοντας τις εγκύους να αναβάλλουν τυχόν ταξίδια τους σε περιοχές όπου ο ιός Ζίκα είναι ενεργός. Ο κατάλογος, που συνεχίζει να επεκτείνεται, περιλαμβάνει πλέον 24 χώρες και εδάφη, ως επί το πλείστον στην Αμερική.
Με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 να πλησιάζουν στη Βραζιλία, οι εμπειρογνώμονες της δημόσιας υγείας ανησυχούν μήπως ο ιός εξαπλωθεί πολύ πέρα από τη Λατινική Αμερική. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι ο Ζίκα μπορεί να εξαπλωθεί σε όλες τις χώρες των ΗΠΑ, τον Καναδά και την ηπειρωτική Χιλή.
Διαβάστε παρακάτω οκτώ σημαντικά στοιχεία που πρέπει να γνωρίζετε σχετικά με τον ιό Ζίκα:
1. Ο ιός Ζίκα μεταφέρεται από τα κουνούπια και τους ανθρώπους, αλλά μεταδίδεται από τα κουνούπια
O Ζίκα είναι ένας ιός RNA που σχετίζεται με τον ιό του Δυτικού Νείλου, τον κίτρινο πυρετό, τον δάγκειο πυρετό και τους ιούς που προκαλούνται από το τσίμπημα του κουνουπιού Aedes. Αυτές οι ιογενείς ασθένειες έχουν τα κουνούπια ως φορέα τους και γενικά δεν περνούν από άτομο σε άτομο.
Ένα άτομο που θα τσιμπηθεί από κουνούπι που έχει τον ιό στη συνέχεια γίνεται ιαιμικό (ο ιός έχει πλέον παρουσία στο αίμα του). Εάν τσιμπηθεί στη συνέχεια από ένα άλλο κουνούπι, τότε αυτό παίρνει μαζί του τον ιό. Παρόλο λοιπόν που ένα άτομο δεν μπορεί να μεταδώσει τον ιό σε κάποιο άλλο άτομο, ένα κουνούπι μπορεί να τον μεταδώσει στο άτομο και στη συνέχεια ένα άλλο κουνούπι μπορεί να τον μεταφέρει από αυτό το άτομο σε κάποιο άλλο άτομο.
2. Τα συμπτώματα της λοίμωξης από τον ιό Ζίκα είναι συνήθως ήπια
Το 80% των ανθρώπων που μολύνονται δεν έχουν συμπτώματα. Σε εκείνους που παρουσιάζουν συμπτώματα, τα πιο συνηθισμένα είναι ο πυρετός και τα εξανθήματα. Μπορεί επίσης να προκαλέσει πόνο στους μύες, τις αρθρώσεις, πονοκέφαλο, πόνο πίσω από τα μάτια και επιπεφυκίτιδα (φαγούρα και κόκκινα μάτια) σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Τα συμπτώματα αυτά διαρκούν συνήθως από δύο έως επτά ημέρες. Παρόλο που δεν υπάρχει κάποια αποτελεσματική θεραπεία για τη μόλυνση από τον ιό Ζίκα, εντούτοις τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα για τον πυρετό ή τον πόνο είναι χρήσιμα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.
3. Τα αγέννητα μωρά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τις επιπλοκές του ιού Ζίκα
Οταν μια έγκυος γυναίκα μολυνθεί από τον ιό Ζίκα μπορεί να προκαλέσει μικροκεφαλία στο αγέννητο παιδί. Παρόλο που δεν είναι γνωστό πότε στην εγκυμοσύνη οι συνέπειες είναι μεγαλύτερες, εντούτοις η μικροκεφαλία μπορεί να προκαλέσει νοητική υστέρηση, καθώς και καθυστερήσεις στην ομιλία, την κίνηση και την ανάπτυξη σύμφωνα με την Mayo Clinic.
4. Δεν υπάρχει εμβόλιο για την προστασία από τον ιό Ζίκα
Τόσο ο απλός κόσμος, όσο και οι επιστήμονες αιφνιδιάστηκαν από τον ιό Ζίκα. Πλέον έχει αναπτυχθεί ενδιαφέρον για τη δημιουργία ενός εμβολίου για γυναίκες που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία, όπως είναι το εμβόλιο της ερυθράς για την πρόληψη των εκ γενετής ανωμαλιών. Το εμβόλιο αυτό είναι υποχρεωτικό για τα παιδιά και συνιστάται και σε ενήλικες, καθώς βοηθά στην πρόληψη αποβολής των εγκύων, αλλά και αποφυγής καρδιακών προβλημάτων, τύφλωσης και απώλειας ακοής στα νεογνά.
5. Ο Ζίκα ξεκίνησε στην Αφρική και εξαπλώθηκε ταχύτατα
Ο ιός, που αρχικά ονομάστηκε ZIKV, ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1947 σε πιθήκους μακάκους στο δάσος Ζίκα στην Ουγκάντα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ζούσε στα κουνούπια και έμαθαν μέσα από πειράματα ότι θα μπορούσε επίσης να μολύνει και ποντίκια. Κρούσματα είχαν αναφερθεί από το 1951 έως το 1981 σε όλη την Αφρική και την Ασία και το 2007 στην Πολυνησία, όπου μολύνθηκε το 73% του πληθυσμού. Όμως, από τη στιγμή που ανακαλύφθηκε το 2014 στη Λατινική Αμερική, η εξάπλωσή του υπήρξε ραγδαία. Τον Δεκέμβριο του 2015 η Παναμερικανική Οργάνωση Υγείας και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, συνέστησαν στις χώρες της Λατινικής Αμερικής να αρχίσουν να ετοιμάζονται για εξετάσεις για τον ιό Ζίκα, λόγω των σοβαρών προβλημάτων υγείας που προκαλεί στα νεογνά.
6. Ο Ζίκα έχει ήδη φτάσει στο Πουέρτο Ρίκο και μπορεί να ταξιδέψει και πιο βόρεια
Η πρώτη περίπτωση ιού Ζίκα στη χώρα αναφέρθηκε τον Δεκέμβριο του 2015. Οι ΗΠΑ είναι ευάλωτες στην εξάπλωση του ιού. Κυρίως οι περιοχές γύρω από το Χιούστον την Νέα Ορλεάνη και τη Φλόριντα που είναι οι πιθανές θερμές ζώνες για τροπικές ασθένειες και τα κουνούπια ευδοκιμούν σ’ αυτές.
7. Οι ταξιδιώτες κατά πάσα πιθανότητα δεν θα μεταφέρουν τα μολυσμένα κουνούπια μαζί τους
Είναι εξαιρετικά απίθανο ένα κουνούπι να ταξιδέψει και να μεταφέρει τον ιό σε κάποια άλλη περιοχή. Το κουνούπι είναι ιδιαίτερα εύθραυστο έντομο και δεν ταξιδεύει πολύ καλά. Επιπλέον, καθώς μόλις ένα μικρό κλάσμα του συνολικού πληθυσμού των κουνουπιών φέρουν τον ιό Ζίκα, είναι ακόμα λιγότερο πιθανό να ταξιδέψει ένα μολυσμένο κουνούπι. Αυτό που συνήθως συμβαίνει είναι πως ένα άτομο που έχει τσιμπηθεί από κουνούπι που είναι φορέας του ιού, θα μπορούσε να ξανατσιμπηθεί σε μια άλλη περιοχή από κουνούπι και καθώς είναι πια ιαιμικό, να περάσει τον ιό στο νέο κουνούπι που με τη σειρά του θα το μεταφέρει σε άλλους ανθρώπους.
8. Η καλύτερη πρόληψη της λοίμωξης από τον ιό Ζίκα είναι η χρήση εντομοαπωθητικών
Το εντομοαπωθητικό θα πρέπει να χρησιμοποιείται κυρίως όταν βρίσκεται κανείς σε εξωτερικούς χώρους, ιδιαίτερα κοντά στην αυγή ή το σούρουπο που τα κουνούπια είναι πιο δραστήρια. Καλό θα είναι, επίσης, αυτές τις ώρες όταν είναι κανείς έξω να φοράει ρούχα με μακριά μανίκια ή παντελόνια. Την πρόληψη βοηθά επίσης η απομάκρυνση των σημείων που θα μπορούσαν να αποτελέσουν εστίες αναπαραγωγής των κουνουπιών, όπως στάσιμο νερό, δοχεία με φυτά, λακκούβες σε εξωτερικούς χώρους. Τα φυτοφάρμακα μπορούν επίσης να σκοτώσουν τα κουνούπια, αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με ιδιαίτερη προσοχή, καθώς μπορούν να βλάψουν επίσης και την ανθρώπινη υγεία.
ΠΗΓΗ
