Της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλη, Μοριακή
Βιολόγος, MEDLABNEWS.GR
Ανανεωμένο 26-8-2015
Τα κελυφωτα φιστίκια είναι από τους καλύτερους ποιοτικά και πιο νόστιμους ξηρούς καρπούς. έχουν χαρακτηριστεί ως σούπερ τροφή και όχι άδικα. ανατρέχοντας στη θρεπτική τους άξια βλέπουμε ότι αποτελούν από τα λίγα τρόφιμα, τα οποία σε μικρή ποσότητα μας δίνουν πληθώρα ευεργετικών συστατικών.
Η φιστίκια είναι φυλλοβόλο δέντρο του γένους πιστακια και της οικογένειας των ανακαρδιοειδων. η καταγωγή της είναι από το Ιράν και σήμερα καλλιεργείται ευρύτατα από την Ασία μέχρι τις μεσογειακές χώρες και την Αμερική για το καρπό της, το φιστίκι. το Ιψός του δέντρου φτάνει τα 10 μέτρα με πλούσια διακλάδωση με κλαδιά που έχουν χρώμα σταχτί.
Τα φύλλα του είναι δερματώδη και σύνθετα. οι ταξιανθίες της φιστικιάς σχηματίζουν τσαμπιά από μικρά άνθη. οι φιστικιές είναι αρσενικά και θηλυκά δέντρα, με τα αρσενικά να ανθίζουν νωρίτερα. έτσι η γύρη συλλέγεται και συντηρείται σε ψυγεία, και ρίχνεται αργότερα στα θηλυκά άνθη με τη μορφή ραντίσματος (τεχνητή επικονίαση).
Ο καρπός του δέντρου έχει μήκος 1-2 εκατοστά και το περικάρπιο είναι δερματώδες και έχει πράσινο χρώμα, ενώ το εσωτερικό (ενδοκάρπιο) είναι ξυλώδες και σκληρό. όταν ωριμάσει το περικάρπιο τότε γίνεται ωχρό, σχίζεται και πέφτει αφήνοντας το ενδοκάρπιο που με τη σειρά του ανοίγει αφήνοντας να φανεί η εσωτερική ψίχα. αυτή έχει χρώμα πράσινο και περιβάλλεται από λεπτό φλοιο ρόδινου χρώματος (περισπέρμιο).
Οι καρποί της φιστικιάς σχηματίζουν ολόκληρα τσαμπιά.
οι πρώτες φιστικιές ήρθαν στην Αίγινα στα τέλη του 19ου αιώνα και αρκετές φιστικιές φυτευτήκαν στο νησί μεταξύ 1920 και 1940, αφού είχε ήδη παρατηρηθεί η καλή εδαφική προσαρμογή του δένδρου και η δυνατότητα προσπορισμού αξιόλογου εισοδήματος.
Τα φρέσκα ελληνικά φιστίκια αιγινης και μεγάρων είναι από το 1994 προϊόν π.ο.π. (προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης), για να προστατευτεί από τον αθέμιτο ανταγωνισμό. πρόκειται πράγματι για ένα μοναδικό προϊόν, αφού ένας σπάνιος συνδυασμός ικανού αριθμού παραγόντων του δίνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που το έχουν καταστήσει διάσημο.
η φιστίκια αιγινης ονομάζεται και κοιλαραθ.
Στην αγορά, τα φρέσκα ελληνικά φιστίκια αιγινης, άλλα και αυτά των άλλων περιοχών, όπως τα Μέγαρα, η Φθιώτιδα, η Χαλκιδική και η Εύβοια, βγαίνουν στις αρχές Σεπτεμβρίου. εισάγουμε όμως και πολλά φιστίκια τύπου αιγινης κυρίως από το Ιράν και τη σύρια, που θεωρούνται εξίσου καλής ποιότητας με τα ελληνικά. εισαγωγές γίνονται και από την Αμερική, άλλα η γεύση αυτών των φιστικιών διαφέρει κατά πολύ από αυτήν των αιγινης που γνωρίζουμε. το Ιράν έχει τη μεγαλύτερη παράγωγη στο κόσμο. ακολουθούν οι η.π.α., η τουρκιά και η σύρια. η Ελλάδα είναι πρώτη στην Ευρώπη και έκτη στον κόσμο με 9.500 τόνους ετησίως.
Τα φιστίκια χαρακτηρίζονται σαν μία σούπερ, συμπυκνωμένη τροφή. είναι από τα λίγα τρόφιμα τα οποία σε μικρή ποσότητα μας δίνουν πληθώρα ευεργετικών συστατικών. πιο συγκεκριμένα, μία μόλις χούφτα καλύπτει ένα σημαντικό ποσοστό των ημερήσιων αναγκών σε ενέργεια, καλά μονοακορεστα λιπαρά οξέα, φυτικές ίνες, βιταμίνες (ιδιαιτέρως το συμπλέγματος β), μέταλλα και ευεργετικά αντιοξειδωτικα συστατικά.
Ακόμη και 25 γραμμάρια φιστίκια είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και περιέχουν 10 τοις εκατό από τις ημερήσιες ανάγκες σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία όπως η βιταμίνη Β6, θειαμινη, μαγνήσιο, φωσφόρο και χαλκό και φυτικές ίνες
Διατροφικές πληροφορίες ανά 100g
Ενέργεια 574kcal
Λίπος 51.6g
Πρωτεΐνη 17.6g
Υδατάνθρακες 11.6g
Ουγγρικα λιπαρα οξεα: 42.4g
Φυτικες ινες 10.5g
Βιταμίνη Α 0.025mg
Βιταμίνη Β1 0.69mg
Βιταμίνη Β2 0.2mg
Βιταμίνη Β3 1.45mg
Βιταμίνη Β5 1.19mg
Βιταμίνη B6 0.25mg
βιταμίνη Β7 0.018mg
Φολικό οξύ 58mg
Βιταμίνη Ε 5.2mg
Βιταμίνη C 7mg
Ασβέστιο 136mg
Κάλιο 1020mg
Μαγνήσιο 158mg
Φώσφορος 500mg
Νάτριο 6mg
Σίδηρος 7.3mg
Ψευδάργυρος 1.4mg
Σύσταση και θρεπτική άξια φιστικιών της ποικιλίας Αίγινας
Συστατικό περιεκτικότητα ανά 100γ ψίχας
Πρωτεΐνες (G) 19.5
Λίπη (γ) 53.6
Υδατάνθρακες (G) 19.4
Θερμίδες 594
Έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές στερόλες, ουσίες που αποδεδειγμένα σήμερα μπορούν να συμβάλλουν σθμειωση της χοληστερόλης.
Αντιοξειδωτικα, τα οποία γνωρίζουμε ότι μας προστατεύουν από τη γήρανση και νοσήματα όπως τα καρδιαγγειακά.
Βιταμίνη Β6, η οποία μειώνει τα επίπεδα της ουσίας ομοκυστεινης, μίας ουσίας που σχετίζεται με την εμφάνιση αθηρωματικων πλακών και αρτηριοσκλήρυνσης.
Τα φιστίκια αιγινης, έκτος του ότι είναι απολαυστικά, μπορούν ταυτόχρονα να μειώσουν τον κίνδυνο για καρδιακα προβλήματα, αφού έρευνα που έγινε στην Πενσιλβανία έδειξε ότι καταναλώνοντας 40 γραμμάρια φιστίκια αιγινης την ήμερα για 4 εβδομάδες και διπλασιάζοντας την ποσότητα για 4 επιπλέον εβδομάδες, η LDL χοληστερόλη πέφτει κατά 9% το πρώτο διάστημα και 12% το επόμενο. η κατανάλωση φιστικιών και τα δυο αυτά διαστήματα μείωσε κατά 15% τα επίπεδα της ιντερλευκινης 1, ενός δείκτη φλεγμονής που αποτελεί παράγοντα κίνδυνου για καρδιακές παθήσεις. αυτό συμβαίνει γιατί τα φιστίκια έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λίπη και υψηλή σε ακόρεστα, ενώ δεν περιέχουν καθόλου λιπαρά οξέα. μία πρόσφατη έρευνα επιβεβαιώνει ότι η καθημερινή κατανάλωση φιστικιών βοηθάει στην μείωση της πίεσης.
Μελέτες έρχονται να πιστοποιήσουν είναι το ότι τα κελυφωτα φιστίκια περιέχουν τα συστατικά Λουτεΐνη και ζεαξανθινη, τα οποία έχουν ευεργετική επίδραση στα μάτια μας. συγκεκριμένα, έχουν την ιδιότητα να απορροφούν την ακτινοβολία που καθημερινά δέχεται ο οφθαλμός, προστατεύοντας κατ αυτόν τον τρόπο τα μάτια μας από τη γήρανση.
Τα φιστίκια δεν μπορεί να θεωρείται ως τροφή για δίαιτα, άλλα, όπως φαίνεται από τις πιο πρόσφατες έρευνες,μπορεί να σε αδυνατίσουν. έρευνες δείχνουν ότι κόβουν την όρεξη και δεν ανεβάζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. επιπλέον, μία αμερικάνικη έρευνα έδειξε ότι άτομα που περιλάμβαναν φιστίκια στη διατροφή τους δεν πήραν βάρος, ενώ είδαν και πτώση στα επίπεδα τριγλυκεριδιων στο αίμα. τα φιστίκια περιέχουν τα λεγόμενα καλά μονοακορεστα λιπαρά οξέα, που φαίνεται ότι συμβάλλουν και στη μείωση λίπους στο στομάχι. επιπλέον, είναι καλή πηγή πρώτη??νοείς και ο συνδυασμός πρώτη??νοείς και λίπους είναι ιδανικός για να κόψει την όρεξη.
Κι όλα αυτά με μόλις 170 θερμίδες ανά μερίδα περίπου 30 γραμμάριων!
μπορούμε δηλαδή να καλύπτουμε ένα σημαντικό μέρος των ημερήσιων αναγκών μας σε θρεπτικά συστατικά με φυσικό τρόπο, ειδικά αν τα απολαμβάνουμε άψητα και ανάλατα.
Τα αγοράζουμε ολόκληρα με το κέλυφος η μονό την ψίχα, ψημένα η άψητα, αλατισμένα η ανάλατα, άλλα και φρέσκα.
Τα καλύτερα: πρέπει, όταν τα αγοράζουμε, να είναι λίγο ανοιχτά και ο καρπός τους να μην έχει τρύπες. τα καλύτερης ποιότητας είναι φυσικά ανοιχτά από τη μύτη και όχι από το πλάι, όπως είναι αυτά που είναι τεχνητά ανοιγμένα, οι λεγόμενες τσιμπίδες.
Στην Αίγινα είναι πια θεσμός και το φεστιβάλ φιστικιού που διοργανώνουν τον Σεπτέμβριο οι τοπικοί φορείς.
Τα κάστανα, ρίχνουν την χοληστερίνη, κάνουν κάλο στην καρδία, στο γαστρεντερικό, περιέχουν πολλές βιταμίνες και μέταλλα.
Σουσάμι, ταχίνι, χαλβάς και οι ευεργετικές δράσεις τους στον οργανισμό
