Πολλοί με ρωτούν γιατί το κάνω πολλές φορές αυτό στον εαυτό μου. Γιατί μου αρέσει να τον πιέζω. Γιατί επιδιώκω ακόμη περισσότερη πίεση; Μοιάζει παράλογο και αυτοκαταστροφικό, έτσι; Ίσως να λέγαμε ότι σαμποτάρω και εδώ τον εαυτό μου;
Και όμως, το κάνω, γιατί πιστεύω βαθύτατα στο ότι “η πίεση δημιουργεί τα Διαμάντια“. Η πίεση είναι ΚΑΛΟ πράγμα. Ναι, σωστά διάβασες. Πιστεύω ότι η πίεση και το στρες, είναι κάτι το πολύ θετικό, για εκείνον όμως που ξέρει πώς να τη διοχετεύσει και πώς να τη διαχειριστεί.
Ζούμε σε έναν κόσμο που θεωρεί την πίεση σαν κάτι το διαβολικό, σαν κάτι το οποίο θα πρέπει να αποφεύγουμε πάση θυσία, και όσοι το έχουν, θα πρέπει να το αποβάλλουν πλήρως. Λέει ότι η πίεση είναι η πηγή του κακού, τόσων ασθενειών, σωματικών και ψυχικών, τόσης μιζέριας, κατάθλιψης και προβλημάτων του κόσμου. Όμως ο κόσμος δεν έχει καταλάβει ότι δεν είναι η πίεση η αιτία. Η πίεση πάντα υπήρχε και πάντα θα υπάρχει στις ζωές όλων μας και κάθε όντος σε αυτόν τον πλανήτη, ζωντανού ή μη.
Όμως κάτω από αυτές τις καταστάσεις τεραστίων πιέσεων είναι πάντα που στη συνέχεια ξεπηδούν οι καλύτερες σχέσεις και φιλίες ζωής, οι μεγαλύτερες αλλαγές πορείας και οι μεγαλύτερες πηγές προσφοράς στην ανθρωπότητα.
Γιατί στον αντίποδα, κάποιος που δεν έχει καθόλου πίεση να κάνει το οτιδήποτε, μπορεί να θεωρούμε ότι είναι καλύτερο, αλλά κατά βάση, δεν κάνει ποτέ τίποτα. Τα παίρνει όλα στο χαλαρό, και εν τέλει δεν κινητοποιείται, αφήνοντας μια τεράστια δύναμη να φύγει μέσα από τα χέρια του, άθελά του.
Δεν βλέπει ο κόσμος ότι η πίεση έχει μία πολύ θετική όψη: αυτή της εργατικότητας, της αποτελεσματικότητας, της κινητοποίησης να αλλάξουμε πράγματα και καταστάσεις και να μετακινήσουμε βουνά. Όλοι οι πολιτισμοί, και όλοι οι άνθρωποι, για να εξελιχθούν σε κάτι ανώτερο, πρέπει και έπρεπε να περάσουν πρώτα από πολύ πιεστικές καταστάσεις που κόντεψαν να τους αφανίσουν. Κανείς δεν φτιάχνει τη ζωή του απ’τη μία μέρα στην άλλη, όπως τη θέλει, χωρίς να υπάρχει κάποιο ερέθισμα που να τον κινητοποιήσει. Και συνήθως αυτό το ερέθισμα είναι ο πόνος και η πίεση.
Αν δεν είναι η πίεση το πρόβλημα, τότε ποιο είναι;
Το πρόβλημα, το “σαμποτάζ” εδώ, έγκειται στο ότι δεν αφήνουμε χρόνο για ξεκούραση και χαλάρωση μεταξύ των διαστημάτων της πίεσης! Εκεί βρίσκεται η πηγή των τόσων προβλημάτων! Ο κόσμος δεν έχει μάθει να χαλαρώνει και να ξεκουράζεται. Και όταν λέει πως ξεκουράζεται οι περισσότεροι δεν κάνουν πράγματα που τους ξεκουράζουν, αλλά αντιθέτως τους βάζουν παραπάνω πίεση. Πώς ξεκουράζεσαι βλέποντας ειδήσεις στην τηλεόραση;;!
Πες ότι γυμνάζεις έναν μυ, τον δικέφαλο. Αυτός όσο τον εξασκείς, αδειάζουν οι αποθήκες ενέργειάς του, και καταστρέφεται σιγά σιγά. Είναι μετά από την άσκηση, στην περίοδο της ανάπαυσης που αναδιοργανώνεται, ξαναγεμίζει ενέργεια, και αυξάνει σε δύναμη και αντοχή.
Ο περισσότερος κόσμος όμως, για να ξεκουραστεί, αισθάνεται πως “πρέπει να κάνει κάτι”, γιατί αλλιώς, απλά χάνει τον χρόνο του, δεν είναι παραγωγικός!
Υπάρχουν δύο λεξούλες που μπορούν να περιγράψουν τι συμβαίνει. Η ελληνική γλώσσα είναι τόσο ωραία. Διασκέδαση και Αναψυχή. Πολλοί τις έχουν με την ίδια σημασία στο μυαλό τους. Δες όμως τη διαφορά τους άμα τις αναλύσεις:
Δια-σκέδαση και Ανα-ψυχή.
Η διασκέδαση είναι αυτή που θα σκεδάσει – θα διαχύσει – θα πετάξει προς όλες τις κατευθύνσεις όση ενέργεια σου έμεινε.
Η αναψυχή είναι αυτή που θα ανα-νεώσει την ψυχή σου, που θα την ανατείνει, που θα την αναπτύξει.
Από τη λέξη και μόνο μπορείς να δεις τι σε ξεκουράζει πραγματικά όταν είσαι κουρασμένος, και τι προϋποθέτει ότι έχεις ήδη περίσσεια ενέργειας. Και διασκεδάζοντας περνάς καλά, και προφανώς είναι και αυτό απαραίτητη για μια ισορροπημένη ζωή. Όχι όμως όταν είσαι ήδη κουρασμένος. Όχι όταν έχεις ήδη πολύ πίεση πάνω σου. Ίσα ίσα, διασκεδάζεις (εξ’ορισμού) πολύ περισσότερο όταν έχεις ήδη ενέργεια.
Αυτά δεν είναι μια κατάσταση άσπρου – μαύρου. Για παράδειγμα δεν είναι κάθε κοινωνική μας αλληλεπίδραση, ή διασκέδαση ή αναψυχή. Κυμαίνεται σε ένα μεγάλο φάσμα.
Υπάρχουν άνθρωποι και καταστάσεις που σου απομιζούν ενέργεια, και στη συνέχεια σε αφήνουν άδειο χωρίς να το καταλάβεις – και εσύ ακόμη να θεωρείς ότι περνάς καλά, αλλά κάτι να σου φταίει… Και υπάρχουν άνθρωποι και καταστάσεις που τείνουν να σου δίνουν περισσότερη ενέργεια, να σε γεμίζουν.
Δεν μιλάω για “new agey stuff” τώρα, και για ενέργειες του σύμπαντος, the Force κλπ. Μιλάω για κάτι που είμαι σίγουρος ότι όλοι μας το’χουμε βιώσει: με κάποια άτομα όποτε συναναστρεφόμαστε να αδειάζουμε σιγά σιγά, και να κλείνει ο εγκέφαλός μας, και να μην μπορούμε να σκεφτούμε καθαρά, ή να μην μπορούμε να διατυπώσουμε ακόμα και την απλούστερη σκέψη μας. Όπως και αντιθέτως, με κάποιους άλλους να αισθανόμαστε μια κατάσταση διαύγειας, που ο εγκέφαλος αρχίζει και παίρνει πολύ πιο γρήγορες στροφές, και να μας κάνει εφικτό να διατυπώσουμε ακόμα και τις πιο δύσκολες έννοιες.
Το ίδιο συμβαίνει και με διάφορες δραστηριότητες, με το διάβασμα διαφόρων βιβλίων, με διαφορετικές ταινίες, σειρές, ασχολίες, χόμπι κλπ.
Μικρο-Συμπερασματικά
Από τα παραπάνω, θέλω να καταλήξω στο εξής:
Η πίεση είναι κάτι το ΠΟΛΥ ΘΕΤΙΚΟ και θα πρέπει να την επιδιώκουν, μάλιστα, αλλά μόνο αυτοί που (1) ξέρουν πώς να τη διοχετεύσουν – έχουν στόχους, όνειρα και δημιουργούν – και (2) ξέρουν πώς να αποτραβιούνται και να ξεκουράζονται, εναλλάσσοντας τις περιόδους ισχυρής έντασης με περιόδους βαθειάς χαλάρωσης.
Αυτό που θέλω να σε παρακινήσω να κάνεις, είναι να εξετάσεις τον εαυτό σου. Να κατανοήσεις ότι δεν έχει να κάνει με το στρες πολλές φορές που δεν αποδίδεις, αλλά με το ότι δεν έχεις επιτρέψει στον εαυτό σου να κάνει ένα διάλειμμα, ώστε να ξαναμπεί με δύναμη.
Διαβάζοντας βιβλία όπως το Power of Full Engagement του Tony Schwartz, κατανοείς πώς ο άνθρωπος είναι σαν μια Lamborghini: δεν μπορείς να την τρέχεις συνέχεια με 300… Κάποια στιγμή θα κλατάρει. Λειτουργεί καλύτερα σε κύκλους, σαν τους σπρίντερς. Τρέχεις, αποδίδεις είσαι παραγωγικός, και στη συνέχεια επιστρέφεις στο κουκούλι σου, δυναμώνεις, αναδιοργανώνεσαι, ανασυντάσσεις τις δυνάμεις σου. Επανάληψη. Επανάληψη.
Αναλογίσου πότε ήταν η τελευταία φορά που ήσουν πραγματικά ξεκούραστος, και τι έκανες τότε; Από όσα έχεις ζήσει μέχρι τώρα, τι ήταν για σένα διασκέδαση, και τι αναψυχή; Κριτήριο είναι το κατά πόσον μετά ένιωθες ακόμη περισσότερη ενέργεια ή όχι.
Ποιοι άνθρωποι στη ζωή σου σε γεμίζουν ενέργεια όταν συναναστρέφεσαι μαζί τους, και ποιοι μπορούν να χαρακτηριστούν “Βαμπίρ” για σένα; Δεν έχει να κάνει με αυτούς, έχει απλά να κάνει με το ότι “δεν συντονίζεστε” σε αυτή τη φάση. Μπορεί ένα άτομο που τώρα αισθάνεσαι να σε αδειάζει, μεθαύριο να αισθάνεσαι ότι σε γεμίζει, και αντίθετα. Οπότε απέφυγε καλύτερα τις “ταμπέλες μακράς διαρκείας”, και απλά έχει την επίγνωση να βλέπεις μέσα σου τι συμβαίνει ανά πάσα στιγμή, γιατί τα πάντα αλλάζουν.
Κάνε μια λίστα με τι σε γεμίζει και τι σε αδειάζει, και πειραματίσου. Επισκέψου την και ανανέωσέ την καθημερινά ή έστω εβδομαδιαία.
Φρόντισε κάθε μέρα να έχεις έστω και κάποιες λίγες ώρες που να απαγορεύεται η δουλειά, και μία ή δύο μέρες την εβδομάδα που επίσης απαγορεύεται η δουλειά. Ίσως και τρεις. Και εκείνες τις 2-3 μέρες κάνε μόνο πράγματα που σε ψυχαγωγούν – εξασκούν την ψυχή σου. Πήγαινε σινεμά. Κάτσε διάβασε. Πήγαινε για μασάζ. Γίνε τουρίστας στην πόλη σου (thanks, TripAdvisor). Κανόνισε βραδιά φαγητού.
Οι άλλοι θα λένε “κοίτατον τον τεμπέλη, δουλεύει μόνο όποτε θέλει, συνέχεια ξεκουράζεται και “χαλαρώνει”, και εμείς δουλεύουμε και τρέχουμε σαν τρελοί…” (το ξέρω γιατί για μένα συνέχεια τα λέγαν αυτά…)
Και εσύ θα μπορείς να απαντήσεις χαλαρός (αν θες να απαντήσεις) “είμαι σαν τους πρωταθλητές του στίβου. Μετά από κάθε αγώνα, ξεκουράζομαι, γιατί εδώ είναι που αναπτύσσομαι και γίνομαι πιο ικανός“.
Γιατί όταν θα επιστρέφεις στη δουλειά θα είσαι ικανός να παράγεις τα διπλάσια από το εάν ήσουν κουρασμένος, θα έχεις περισσότερη ενέργεια, θα μπορείς να εμψυχώσεις περισσότερο κόσμο, να κλείσεις περισσότερες πωλήσεις, και να έχεις περισσότερες φρέσκες ιδέες που θα πάνε ακόμα πιο μπροστά τη δουλειά σου και τη ζωή σου. Και πάνω απ’όλα, θα το ευχαριστιέσαι, γιατί θα έχεις ξαναβρεί το χαμόγελό σου.
“Μπορώ να κάνω τη δουλειά ενός έτους σε 9 μήνες, αλλά όχι σε 12.”
~ J.P. Morgan ~
“Η δουλειά πάντα θα επεκτείνεται ώστε να γεμίσει τον χρόνο που της δίνουμε για την εκπλήρωσή της”
~ Νόμος του Parkinson ~ ΠΗΓΗ