Στην αλληγορία του σπηλαίου, ο Πλάτωνας μιλά για μια ομάδα ανθρώπων που ζουν σε ένα σπήλαιο αλυσοδεμένοι σε έναν τοίχο σε όλη τους τη ζωή και πίσω τους μια φλόγα φωτίζει τα αντικείμενα που κινούνται ρίχνοντας τις σκιές τους στα τοιχώματα του σπηλαίου.
Ανήμποροι να στρέψουν το κεφάλι και να δουν τη φλόγα, οι φυλακισμένοι αρχίζουν να αποδίδουν αυτά τα σχήματα με όρους και έννοιες, πιστεύοντας πως οι σκιές είναι η μοναδική πραγματικότητα που υπάρχει. Παρομοίως, ο Κινέζος σοφός Τζουάνγκ Τζου ονειρεύεται ότι είναι πεταλούδα, ώσπου ξαφνικά ξυπνάει και αναρωτιέται αν είναι ο Τζουάνγκ Τζου που ονειρεύτηκε ότι ήταν πεταλούδα ή η πεταλούδα που ονειρεύεται ότι είναι ο Τζουάνγκ Τζου.
Η ιδέα, λοιπόν, ότι μπορεί ο κόσμος μας να είναι μια κατασκευή που δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα απασχολεί εδώ και αιώνες τον χώρο της φιλοσοφίας, ενώ στην σύγχρονη ποπ κουλτούρα ταινίες όπως το eXistenZ και το Matrix περιγράφουν έναν κόσμο που αποδεικνύεται πως δεν είναι τίποτα άλλο από μια εξομοίωση σε έναν υπολογιστή.
Όσο απίθανο κι αν σας φαίνεται, ακριβώς αυτό το ενδεχόμενο έχει βαλθεί να θέσει υπό εξέταση μια ομάδα επιστημόνων, που θεωρεί πως αν οι πρόσφατες μετρήσεις των σωματιδίων κοσμικής ακτινοβολίας είναι σωστές, τότε μπορεί να έχουμε τις πρώτες ενδείξεις ότι το σύμπαν όπως το ξέρουμε ίσως αποτελεί μια γιγαντιαία εξομοίωση σε κάποιον εξωκοσμικό «υπολογιστή».
Σύμφωνα με το σκεπτικό των επιστημόνων, εάν μια τέτοια υπόθεση ισχύει θα πρέπει κάποια στιγμή να αρχίσουμε να «χτυπάμε» πάνω στα όρια αυτής της εξομοίωσης (θυμηθείτε τη σκηνή όπου ο Τζιμ Κάρεϊ δραπετεύει από τον τεχνητό κόσμο του Truman Show και προσκρούει πάνω στον τοίχο που οριοθετεί το σκηνικό) και μια συγκεκριμένη μέτρηση ορισμένων σωματιδίων κοσμικής ακτινοβολίας θα μπορούσε να αποτελέσει την ένδειξη για την ύπαρξη αυτών ακριβώς των ορίων.
Πιο συγκεκριμένα, στην μελέτη που δημοσίευσαν στο arXiv, οι Silas R. Beane, Zohreh Davoudi και Martin J. Savage υποστηρίζουν ότι εάν το σύμπαν ήταν μία εξομοίωση θα περιμέναμε, παρατηρώντας το από πολύ κοντά, να βρούμε αποδείξεις ύπαρξης ενός υποβόσκοντος πλέγματος που κρατά τα πάντα συνδεδεμένα μεταξύ τους – κάτι, δηλαδή, σαν μια πλατφόρμα. Φανταστείτε, για παράδειγμα, τον τρόπο με τον οποίο ένα πλέγμα οριοθετεί τον χώρο σε μια παρτίδα σκάκι, όπου ποτέ δεν μπορείς να μετακινήσεις ένα πιόνι σε χώρο μικρότερο του ενός τετραγώνου.
Όπως εξηγεί το Wired, καθώς τα κοσμικά σωματίδια ίπτανται στο σύμπαν, χάνουν ενέργεια και αλλάζουν κατεύθυνση, και διασκορπίζονται κατά μήκος ενός φάσματος ενεργειακών τιμών. Καθώς, όμως, υπάρχει όριο στο πόση ενέργεια μπορούν να έχουν αυτά τα σωματίδια, ο Beane και οι συνάδελφοί του υπολόγισαν ότι αυτή η φαινομενικά τυχαία κατανομή τους στο φάσμα είναι συνεπής με το είδος των ορίων που θα περιμέναμε να βρούμε εάν όντως υπήρχε κάποιο υποβόσκον πλέγμα που προσδιορίζει τα όρια μιας εξομοίωσης.
Εάν όντως τα αποτελέσματα της έρευνας αποδειχθούν συνεπή με την ιδέα του «εξομοιωτή», αυτό θα μπορούσε να σημαίνει πολλά πράγματα. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να μας δείξει ότι κάπου εκεί έξω υπάρχει ένα όριο που είναι συνεπές με την ιδέα των ερευνητών και λειτουργεί με τις ίδιες αρχές που θα περιμέναμε να διέπουν έναν εξομοιωτή που θα φτιάχναμε και εμείς οι ίδιοι. Θα μπορούσε, όμως, από την άλλη, να σημαίνει ότι έχουμε μεταφράσει εσφαλμένα ορισμένους θεμελιώδεις νόμους με τους οποίους δεν είμαστε ακόμη εξοικειωμένοι ή ακόμη και ότι δεν πρόκειται καν για εξομοιωτή, αφού ένα πραγματικό πλέγμα θα μπορούσε να λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο από αυτόν με τον οποίο το οραματιστήκαμε.
Με λίγα λόγια, ακόμη δεν ξέρουμε τίποτα…
