Eπιστήμονες κατάφεραν να αναπτύξουν ένα ατομικό ρολόι τόσο ακριβές, ώστε να μη χάνει ούτε δευτερόλεπτο σε βάθος 15 δισεκατομμυρίων ετών και να ανιχνεύει απειροελάχιστες αλλαγές στη ροή του χρόνου, ως αποτελέσμα ακόμη και της πιο ανεπαίσθητης μετακίνησης του από το βαρυτικό κέντρο της Γης.
«Ο χρόνος συνδέεται άρρηκτα με τη βαρύτητα», αναφέρει ο Jun Ye, ένας φυσικός του Ερευνητικού Ινστιτούτου JILA, στο Κολοράντο των ΗΠΑ. «Μοιάζει με επιστημονική φαντασία, αλλά αυτές οι μετρήσεις αποτελούν πλέον πραγματικότητα». Η ικανότητα ενός υπερ-ευαίσθητου ρολογιού να ανιχνεύει υψομετρικές διαφορές βασίζεται στη θεωρητική πρόβλεψη του Αϊνστάιν ότι όσο μακρύτερα βρίσκεται κανείς από μία βαρυτική πηγή, τόσο ο χρόνος “διαστέλλεται” (με αποτέλεσμα να κυλάει γρηγορότερα), αλλά και το αντίστροφο.
Όσοι είδαν το Interstellar θα καταλάβουν! Οι ερευνητές έχουν επιβεβαιώσει την εγκυρότητα αυτής της θεωρητικής πρόβλεψης εδώ και πολύ καιρό, συγκρίνοντας το «τικ-τακ» των ρολογιών στο επίπεδο της θάλασσας με αυτό των ρολογιών που τοποθετήθηκαν σκόπιμα πάνω σε μια βουνοκορφή.
Το επίτευγμα περιγράφεται αναλυτικά στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications και συνιστά μια βελτιωμένη έκδοση ενός ρολογιού «οπτικού πλέγματος». Αυτό που κάνει ουσιαστικά είναι να μετρά τη συχνότητα ταλαντώσεων ηλεκτρονίων που εναλλάσσονται μεταξύ δυο διαφορετικών ενεργειακών καταστάσεων σε πυρήνες ατόμων στροντίου, παγιδευμένων υπό κενό σε ένα δίκτυο διασταυρούμενων ακτίνων λέιζερ.
Ο Ye, ο οποίος είναι ο κύριος ερευνητής της δημοσίευσης, εξηγεί ότι η συχνότητα των «τικ-τακ» πλησιάζει τις ένα εκατομμύριο δισεκατομμύρια φορές το δευτερόλεπτο. Το αποτέλεσμα είναι ένα ρολόι πολλές τάξεις μεγέθους πιο ακριβές απ’ ό,τι τα ρολόγια καισίου που χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα ως στάνταρ για να ορίσουν την επίσημη ώρα. Ένα ρολόι με αυτό το ασύλληπτο επίπεδο ακρίβειας μοιάζει με υπερβολή, αλλά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη μελέτη γεωλογικών σχηματισμών του υπεδάφους και για τον έλεγχο βασικών νόμων που διέπουν το χωροχρονικό ιστό του σύμπαντος.
«Αν μπορέσουμε να κάνουμε ένα ρολόι 1.000 φορές πιο ακριβές, θα είμαστε σε θέση να ακούσουμε τη Συμφωνική του σύμπαντος», αναφέρει ο Ye. «Για παράδειγμα, θα ανιχνεύουμε πώς αλλάζει η δομή του χωροχρόνου όταν ένας μακρινός υπερκαινοφανής αστέρας εκρήγνυται».
Υ.Γ.: Ο άνθρωπος επιτυγχάνει αδιανόητα -μέχρι πρότινος- άλματα στην κατανόηση της φύσης του σύμπαντος και αυτό είναι κάτι το αξιοθαυμαστό. Κρίμα που η συμπεριφορά κάποιων μελών του είδους δεν δείχνει να συμβαδίζει με αυτό το επίπεδο αντίληψης.