Δεν χρειάζεται να είναι κανείς εξαρτημένος από τη μόδα, ούτε μόνιμος επισκέπτης των εβδομάδων μόδας για να γνωρίζει πόσο σημαντική είναι η αίσθηση που έχουμε για τον τρόπο με το οποίο ντυνόμαστε. Τα ρούχα που φοράμε και ο τρόπος που αυτά προβάλλουν τον εαυτό μας, στέλνουν ισχυρά μηνύματα τόσο στους γνωστούς μας όσο και όσους δεν μας γνωρίζουν, σχετικά με την εικόνα με θέλουμε να τους δείξουμε.
Ωστόσο, πόσοι από εμάς καταλαβαίνουμε πραγματικά την ψυχολογία του πως οι άνθρωποι στο δρόμο, στην εργασία μας ή στο περιβάλλον μας, ερμηνεύουν τις επιλογές της ενδυμασίας μας και πως αυτή η εντύπωση μπορεί να διαφέρει από αυτή που πιστεύουμε ότι τους μεταφέρουμε ;
Μια σειρά από ψυχολογικές έρευνες αποκάλυψαν την πραγματική επίδραση των επιλογών ένδυσης στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και κρίνουμε ο ένας τον άλλον, με πειράματα που δείχνουν κάποια εκπληκτικά αποτελέσματα. Ακόμη αποκαλύπτουν πώς οι λεπτές ποικιλίες στην έννοια της ενδυμασίας, μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητά μας να προσελκύουμε έναν συνεργάτη κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης.
Αψηφώντας τα στερεότυπα
Ενάντια στο στερεότυπο πως το φύλο των γυναικών έχει περισσότερες ανησυχίες που αφορούν τη μόδα , μελέτες έχουν δείξει πως και οι άντρες επίσης τρέφουν τις δικές ανασφάλειες σε ότι αφορά τον ενδυματολογικό τους κώδικα επικοινωνίας. Σε αντίθεση με τις κοινές πεποιθήσεις, οι άντρες αποδεικνύονται συχνά πιο αυτοσυνείδητοι απ ‘ό, τι οι γυναίκες , όσον αφορά την αίσθηση της προσωπικής τους ένδυσης και τον τρόπο με τον οποίο την προβάλλουν δημόσια. Επομένως, πρέπει να κατανοήσουμε τη σημασία των επιλογών ένδυσης ανεξάρτητα από το φύλο μας. Είτε είστε άνδρες , είτε γυναίκες, οι επιλογές της μόδας μπορούν να επηρεάσουν τόσο την εικόνα του εαυτού σας, όσο και την εντύπωση που μεταφέρετε στους άλλους και με τη σειρά τους τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι συμπεριφέρονται προς εσάς.
Οι επιλογές μιας ενδυμασίας επομένως μπορούν να επηρεάσουν τα πάντα, από την έκβαση ενός αθλητικού αγώνα (Hill and Barton, 2005) η την εντύπωση που σχηματίζει ένας συνεντευξιαστής για την ικανότητά σας να εκτελείτε αποτελεσματικά τα καθήκοντά σας σε μια θέση εργασίας (Forsythe, 2006) .
Γιατί τα ρούχα έχουν σημασία: τι λέει η ντουλάπα σου για σένα
Τα ρούχα δεν είχαν πάντοτε τόση επιρροή για να μιλούν για τις προσωπικότητές μας όπως είναι σήμερα. Μόνο ως αποτέλεσμα των τεχνικών εξελίξεων κατά τη διάρκεια αιώνων οι επιλογές μόδας γίνονται σημαντικές . Στους πρώτους πολιτισμούς, ο βασικός σκοπός της ένδυσης ήταν να μας κρατήσει ζεστούς , σήμερα, η κεντρική θέρμανση ζεσταίνει τα σπίτια μας, μειώνοντας την εξάρτησή μας από τα ρούχα που κάποτε μας βοηθούσαν επιβιώσουμε. Τα ρούχα έχουν αναπτυχθεί πέραν της πρακτικότητας τους σε έναν κοινωνικό δείκτη, καθώς επηρεάζουν τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας. Μας βοηθούν να βλέπουμε πως θα θέλαμε να είμαστε, και επίσης να αποπνέουμε τη προσωπικότητά μας και την κοινωνική μας θέση.
Σε πολλές κοινωνίες, η αισθητική του ρούχου ενσωματώνει τον προσωπικό πλούτο και το γούστο. Για παράδειγμα, ο οικονομολόγος George Taylor το περιέγραψε αυτό πιο έντονα με τον δείκτη Hemline (Taylor, 1926) Ο Taylor σημείωσε ότι, καθώς μια χώρα εισέρχεται σε ύφεση και υιοθετεί αυστηρές συνήθειες στις δαπάνες, οι γυναίκες συχνά δείχνουν προτίμηση στα μακρύτερα φορέματα, ενώ σε περιόδους ευημερίας συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, καθώς όπως περιγράφει, τα μήκη στα γυναικεία ρούχα γίνονται πιο κοντά.
Μια δεύτερη βασική επίδραση στην αίσθηση της ενδυμασίας μας είναι αποτέλεσμα εκατομμυρίων ετών ανάπτυξης ως είδους. Όπως συμβαίνει με πολλά ζώα, η έννοια της επιλογής συντρόφου στην εξελικτική ψυχολογία υποδηλώνει , ότι η συμπεριφορά μας καθορίζεται από τις προσπάθειές μας να βρούμε έναν σύντροφο και να αναπαράγουμε.
Θεωρία του παγωνιού
Σύμφωνα με τη θεωρία της συμπεριφοράς, ένα αρσενικό παγώνι θα εμφανίσει τη ζωντανή βεντάλια των κρυμμένων φτερών σε μια τελετουργία για να προσελκύσει ένα θηλυκό . Τέτοιες τελετουργίες ποικίλλουν από είδος σε είδος, αλλά στους ανθρώπους, η ικανότητά μας να δημιουργούμε και να φοράμε ρούχα μας δίνει ένα ισοδύναμο πλεονέκτημα, να μπορούμε να διακρίνουμε τον εαυτό μας από ένα πλήθος και να επιδείξουμε την ατομικότητά μας σε μια προσπάθεια να βρούμε έναν σύντροφο.
Ντύσιμο για να εντυπωσιάσετε;
Εκτός από το παρωνύμιο του “dressing to impress” τι γνωρίζουμε για την ψυχολογία των επιλογών των ενδυμάτων μας σε σχέση με τις συναντήσεις μας, επαγγελματικές ή προσωπικές ;
Πρώτον, ας εξετάσουμε την ιδέα του πώς προσπαθούμε να «εντυπωσιάσουμε» τους πιθανούς συνεργάτες μας. Μια μελέτη του Joseph Benz στο Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα έλαβε απαντήσεις πάνω από 90 άνδρες και γυναίκες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο εξαπατούν πιθανούς συνεργάτες κατά τη διάρκεια επαγγελματικών μεταξύ τους συναντήσεων. Οι ερευνητές βρήκαν ότι και τα δύο φύλα τείνουν να χρησιμοποιούν την ενδυμασία τους ως μέσο εξαπάτησης στις επαγγελματικές τους συναντήσεις , αλλά για διαφορετικούς σκοπούς το καθένα. Οι άνδρες βρέθηκαν να προσπαθούν να εντυπωσιάσουν τους πιθανούς συνεργάτες τους ή μελλοντικούς εργοδότες τους, υπογραμμίζοντας την ασφάλεια και την ανάπτυξη που θα μπορούσαν να προσφέρουν στον συνομιλητή τους – για παράδειγμα, αναπτύσσοντας την οικονομική τους θέση ή προσπαθώντας να επιδείξουν δεσμευτικές προτάσεις. Οι γυναίκες , ωστόσο, ήταν παραπλανητικές όσον αφορά την εικόνα του σώματός τους, υπερβάλλοντας τα φυσικά τους χαρακτηριστικά σε μια προσπάθεια να φαίνονται πιο ελκυστικές κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής συνέντευξης.(Benz et al, 2005) .5
Και στις δύο περιπτώσεις, τα ρούχα μπορεί να διαδραματίσουν ένα ρόλο σε αυτό το τελετουργικό εξαπάτησης.
Ένας άλλος παράγοντας στις επιλογές ένδυσης είναι ο τρόπος με τον οποίο τα αρσενικά και τα θηλυκά αντιλαμβάνονται και ερμηνεύουν διαφορετικά χρώματα.
Σε ένα πείραμα, οι ερευνητές φωτογραφίζουν ανθρώπους σε διαφορετικά έγχρωμα ρούχα και στη συνέχεια ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν την ελκυστικότητα των ανθρώπων στις φωτογραφίες που προκύπτουν. Διαπίστωσαν , ότι το χρώμα των ενδυμάτων επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο οι άντρες εκτιμούν την ελκυστικότητα τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών και πώς οι γυναίκες αξιολογούν την ελκυστικότητα των ανδρών. Ενδιαφέρον όμως είναι ότι το χρώμα της ένδυσης δεν επηρέασε την κρίση των γυναικών σε άλλες γυναίκες (Roberts et al, 2000)