«Τα μεγάλα μυαλά έχουν σκοπούς, τα μικρά επιθυμίες» έγραψε ο Irving Washington κι αφού έφερε για δευτερόλεπτα τον προβληματισμό στα πρόσωπά μας, σπεύσαμε για το ανάλογο post σε κάθε μορφής social media, ακόμη και σαν λεζάντα πάνω απ’ τη σουφρωμένη αφεντομουτσουνάρα μας.
Αν, ωστόσο, δεν μας κυβερνούσε η επιθυμία για αυτοπροβολή, αλλά σκοπός μας ήταν να ξεστραβωθούμε κομμάτι, τα λόγια του αυτά ίσως και να έπιαναν λίγο τόπο.
Οι ανθρώπινες επιθυμίες πηγάζουν ανεξάντλητα κι ανανεώσιμα. Δεν κοστίζουν, γι’ αυτό κι αφθονούν σε ποσότητα. Δεν έχουν πυθμένα, αλλά ούτε και ταβάνι. Ίδιες Λερναίες Ύδρες, εκπληρώνεις μία, ξεφυτρώνουν δέκα.
Πάντα ανυπόμονη η επόμενη επιθυμία, εμφανίζεται προτού καν η προηγούμενη ρίξει αυλαία. Δεν την αφήνει ν’ απολαύσει που πραγματοποιήθηκε, παρά φωνάζει «κι εγώ!». Τόσο εγωίστριες είναι οι επιθυμίες.
Το κρίμα είναι πως οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παίρνουμε χαμπάρι την απληστία αυτή των επιθυμιών. Γινόμαστε σκλάβοι στα δεσμά τους και τους δίνουμε, ελαφρά τη καρδία, το ελεύθερο να μας κυβερνάνε. Αφήνοντάς τις, όμως, ανεξέλεγκτες, όλο και περισσότερο μας αναλώνουν και μας μετατρέπουν σε παθητικά, μοιρολατρικά όντα, ικανά μόνο για φαντασιοπληξίες.
«Θα ήθελα», λέμε, κι αυτό το θα ήθελα μας επιτρέπει να ευτυχούμε μονάχα στο φανταστικό μας κόσμο, όπου η κάθε μας επιθυμία πραγματοποιείται με το τίναγμα ενός ραβδιού. Στον πραγματικό, δε, κόσμο, μηδέν εις το πηλίκο. Το μυαλό μας ατροφεί στην πράξη, ποθώντας μανιωδώς δυνατά κι αδύνατα.
Ο σκοπός, αντιθέτως, είναι αυτός που δίνει νόημα στη ζωή μας. Μεγάλος ή μικρός, αρκεί για να σε ζωντανέψει, να σε ξεσηκώσει απ’ τον καναπέ των επιθυμιών και να σε ρίξει στη μάχη των στόχων. Αυτή ακριβώς είναι η διαφορά μεταξύ σκοπού κι επιθυμίας. Στο πρώτο, καλείσαι να προσπαθήσεις έως ότου το περίσσευμα των δυνάμεών σου γίνει υστέρημα, ενώ το δεύτερο αρκείται με το να επωάζει στην αδράνειά σου.
Ευλογία μεγάλη οι στόχοι. Σε ξυπνάνε χωρίς καφέ, σε χορταίνουν ενώ δεν έχεις φάει, σου δίνουν απόθεμα δύναμης όταν καταρρέεις. Ένας σκοπός με ευγενή κίνητρα μας εξελίσσει με τρόπο μοναδικό. Η προσπάθεια που καταβάλουμε για την επίτευξή του απελευθερώνει μία τρομακτική ενέργεια που γεμίζει το σώμα, το μυαλό και το κυριότερο, την ψυχή μας. Όταν, δε, τον πετύχουμε η πληρότητα που μας προσφέρει δε συγκρίνεται ούτε στο ελάχιστο με το φθηνό κατευνασμό μιας απλής επιθυμίας.
Αν αφήναμε για λίγο το «θέλω να γίνει» κι αρπάζαμε το «θέλω να κάνω», θα είχαμε διανύσει το μισό δρόμο προς την ευτυχία. Δρόμο παράλληλο προς αυτόν της ματαιότητας των ατέλειωτων επιθυμιών και κάθετο σ’ εκείνον της προσπάθειας των στόχων.
Ίσως δεν είναι τα μεγάλα μυαλά που γεννάνε σκοπούς, αλλά οι σκοποί που κάνουνε τα μυαλά μεγάλα. Άπαξ και δοκιμάσεις το ακριβό τους κρασί, δεν ξαναγυρνάς στο ταβερνιάρικο της επιθυμίας. Αλλιώς σε μεθάει το όραμα κι αλλιώς σε ζαλίζει η ματαιοδοξία.
Παραχωρώντας αβίαστα το μυαλό μας στις επιθυμίες μας, το σίγουρο είναι πως θα κάνουν ολοκληρωτική κατάληψη, μην αφήνοντας ούτε κυβικό εκατοστό. Πολυμελής, βλέπεις, η οικογένειά τους, αυξάνεται συνεχώς και πληθύνεται. Κάνε τους επιτέλους έξωση, γιατί οι στόχοι σου είναι άστεγοι και κρυώνουν. Και μη φοβάσαι, δεν κινδυνεύουν να στριμωχτούν. Όσο αυτοί μεγαλώνουν, τόσο το μυαλό σου θα τους προσφέρει ανοιχτωσιά. Και πιστέψτε με, ένας απ’ τους σπουδαιότερους στόχους είναι η απόκτηση ενός τέτοιου μυαλού, ανοιχτού.
Επιμέλεια Κειμένου Ιωάννας Κακούρη: Πωλίνα Πανέρη Πηγή
