Χρυσαφένια, νόστιμα και αρωματικά τα πεπόνια συναγωνίζονται τα καρπούζια για τον τίτλο βασιλιά των φρούτων το καλοκαίρι. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες πεπονιών, που ξεχωρίζουν από το χρώμα του φλoιού, από το σχήμα ή από το βάρος.
Ανάλογα με την ποικιλία τα πεπόνια διαφέρουν στο σχήμα, στο μέγεθος, στο χρώμα της φλούδας και της σάρκας, στο άρωμα και στη γεύση. Έτσι έχουμε σχήμα στρογγυλό ή ωοειδές, φλούδα παχιά ή λεπτή, χρώμα κίτρινο ή πρασινωπό, επιφάνεια φλούδας λεία ή με γραμμώσεις, γεύση γλυκιά και αρωματική, σάρκα στερεή, χυμώδη, μαλακιά ή σκληρή που στο κέντρο της σχηματίζει κενό και εκεί βρίσκονται πολυάριθμοι σπόροι.
Στην Ελλάδα έχουμε αρκετές ποικιλίες πεπονιάς, ενώ τα παραγόμενα πεπόνια είναι από τα πιο νόστιμα στον κόσμο. Οι πιο γνωστές είναι:
1. Μπανάνες. Πρώιμη ποικιλία με καρπούς κιτρινωπούς συνήθως σφαιρικού και μικρού μεγέθους. Αρκετά αρωματικά και καλής ποιότητας.
2. Αργείτικα. Παράγουν τα γνωστά αργείτικα πεπόνια εξαιρετικής ποιότητας. Η σάρκα τους είναι λευκοπράσινη ή κιτρινοπράσινη γλυκιά και σχετικά σκληρή.
3. Κρεμαστά χειμωνιάτικα . Όψιμη ποικιλία , με σφαιρικό ή ωοειδή καρπό και πρασινωπή σάρκα. Καλλιεργείται σε περιοχές της Πελοποννήσου.
4. Κουνέλια. Οι καρποί της είναι αρωματικοί μετρίου ή μεγάλου μεγέθους. Η φλούδα τους είναι κίτρινη ή πορτοκαλί και η σάρκα λευκοκίτρινη.
Πεπόνι και Υγεία
Το πεπόνι είναι ένα νόστιμο, ζουμερό και αρωματικό φρούτο που μας ξεδιψάει και παράλληλα μας δίνει λίγες θερμίδες και χρήσιμα συστατικά, βιταμίνες και μέταλλα.
1. Βιταμίνη Α
Περιέχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά Βιταμίνης Α, μεταξύ των φρούτων (112% της συνιστώμενης ημερήσιας παροχής). Η βιταμίνη Α είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό και είναι απαραίτητη για την όραση. Είναι επίσης απαραίτητη για την υγιείς βλεννογόνους και για την καλή διατήρηση του δέρματος. Η κατανάλωση φυσικών φρούτων, πλούσιων σε βιταμίνη Α, βοηθάει στην προστασία των πνευμόνων καθώς και στην προστασία από μορφές διάφορες μορφές καρκίνου.
Τα πεπόνια περιέχουν επίσης βιταμίνες του συμπλέγματος των βιταμινών Β π.χ. Πυριδοξίνη (Β6), Νιασίνη, Παντοθενικό οξύ αλλά επίσης και βιταμίνη C. Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνη C βοηθά το σώμα να αναπτύξει αντίσταση κατά των μολυσματικών παραγόντων και να παρεμποδίζει την δράση των βλαβερών ελεύθερων ριζών οξυγόνου.
2. Αντιοξειδωτικά
Τα Πεπόνια περιέχουν διάφορα αντιοξειδωτικά, κυρίως καροτενοειδή και ορισμένες φαινολικές ενώσεις . Τα καροτενοειδή είναι χρωστικές ουσίες που δίνουν το πορτοκαλί-κόκκινο χρώμα στα τρόφιμα . Έτσι, τα πεπόνια, με πορτοκαλί σάρκα περιέχουν περισσότερα καροτενοειδή από τα ανοιχτόχρωμες πεπόνια. Το β-καροτένιο, είναι η πρόδρομος ένωση της βιταμίνης Α στον οργανισμό, και αντιπροσωπεύει το 85% του συνόλου των καροτενοειδών στο πεπόνι cantaloup . Τα αντιοξειδωτικά έχουν την ικανότητα να συμβάλλουν στην προστασία των κυττάρων και άλλων οργάνων του σώματος από τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου και ως εκ τούτου ερευνάται η πιθανή θετική δράση τους έναντι του καρκίνου του παχέος εντέρου, του προστάτη, του μαστού, του ενδομητρίου, των πνευμόνων, του παγκρέατος.
3. Καροτενοειδή
Τα πεπόνια περιέχουν επίσης και άλλα καροτενοειδή, όπως η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη, αλλά σε ελάχιστες ποσότητες. Θα πρέπει όμως να αναφερθεί, ότι η ζεαξανθίνη, είναι ένα σημαντικό διαιτητικό καροτενοειδές, που απορροφάται επιλεκτικά από την ωχρά κηλίδα του αμφιβληστροειδούς στο μάτι, όπου πιστεύεται ότι παρέχει προστατευτική αντιοξειδωτική δράση και ότι «φιλτράρει» το ηλιακό φώς. Έτσι βοηθάει στην προστασία των ματιών από “ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας» (ARMD), που είναι μια νόσος , η οποία εμφανίζεται κυρίως στους ηλικιωμένους .
4. Μέταλλα
Tο πεπόνι περιέχει επίσης χρήσιμα μέταλλα, όπως είναι το κάλιο και το μαγγάνιο. Το κάλιο είναι σημαντικό συστατικό των κυτταρικών και των σωματικών υγρών και συμβάλλει στην φροντίδα της αρτηριακής πίεσης Το μαγγάνιο χρησιμοποιείται από το σώμα ως συν-παράγοντας για την αντιοξειδωτικού ενζύμου, δισμουτάση του υπεροξειδίου, ένα ένζυμο, γνωστό για τις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες.
