Άνδρες και γυναίκες παραπονιούνται στους γυμναστές για τα «ψωμάκια» ή το «σωσίβιο» που δεν φεύγει παρά τις ατελείωτες ώρες στα γυμναστήρια. Άλλες φορές παρατηρούμε ανθρώπους με πολύ χαμηλό ποσοστό λίπους να μην τηρούν αυστηρούς κανόνες στο τρόπο ζωής τους, αλλά να μην παίρνουν κιλά. Γιατι συμβαίνει αυτο;;; Τα πράγματα είναι απλούστερα απ’ όσο νομίζουμε. Υπάρχουν κάποια γενετικά στοιχεία που “κουβαλάει” ο καθένας μας και δεν μπορούμε να τα αγνοήσουμε. Κύριος σκοπός μας όταν γυμναζόμαστε δεν θα πρέπει να είναι ένα αδύνατο σώμα, αλλά ένα υγιές σώμα! Για να πετύχουμε τον στόχο μας θα πρέπει να γνωρίζουμε τις ιδιαιτερότητες του σώματος μας.
Η κάθε κατηγορία διαφέρει από την άλλη και έχει τα δικά της ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Διαφέρουν στη σωματοδομή, στην ικανότητα αποθήκευσης και καύσης του λίπους, αλλά και στην ικανότητα ανάπτυξης μυϊκής μάζας. Έχουν διαφορετική προδιάθεση για μυοσκελετικούς τραυματισμούς, χρειάζονται διαφορετικά είδη άσκησης και απαιτούν διαφορετικό διαιτολόγιο.
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ανήκουν αμιγώς σε μία κατηγορία, αλλά συνδυάζουν στοιχεία απ’ τους δύο ή και απ’ τους τρεις σωματότυπους. Ας δούμε όμως τα χαρακτηριστικά της κάθε κατηγορίας:
Γι’ αυτό θα πρέπει να χωρίσουμε το ανθρώπινο σώμα σε τρεις κύριες κατηγόριες (σωματότυπους) που είναι οι ακόλουθοι:
ΕΝΔΟΜΟΡΦΙΚΟΣ:
Ο ενδόμορφος τύπος, διακρίνεται από το στρογγυλό σχήμα σώματος και από τη συσσώρευση λίπους γύρω απ’ τους γοφούς. Το ποσοστό λίπους του είναι υψηλό και τα επίπεδα μυϊκής μάζας είναι ικανοποιητικά.
Αυτός ο τύπος σώματος χρειάζεται κυρίως αερόβια άσκηση με στόχο τη μείωση του λίπους. Δευτερευόντως μπορεί να κάνει ασκήσεις ενδυνάμωσης για συντήρηση της μυϊκής μάζας και αύξηση του μεταβολισμού. Σε γενικές γραμμές οι ενδόμορφοι τύποι σώματος είναι αυτοί που απαιτούν μεγαλύτερη προσπάθεια για βελτίωση της φυσικής κατάστασης.
Από διατροφική σκοπιά, οι ενδόμορφοι είναι εκείνοι που πρέπει να προσέχουν περισσότερο τη δίαιτά τους. Η διατροφή είναι το βασικότερο εργαλείο τους στη «μάχη» για τη βελτίωση της εξωτερικής εμφάνισης, γι’ αυτό θα πρέπει να αποκτήσουν εφόρου ζωής σωστές διατροφικές συνήθειες.
Είναι ο σωματότυπος με υψηλό ποσοστό σωματικού λίπους, που κατά κύριο λόγο βρίσκεται στην περιοχή της κοιλιάς και των γοφών. Πολλοί με αυτού του είδους το σωματότυπο κατά το πλείστον, ενδεχομένως να έχουν ένα ελαφρύ υποθυρεοειδισμό. Το μυϊκό του σύστημα είναι ανεπτυγμένο, δεν είναι όμως ευδιάκριτο αφού ”κρύβεται” κάτω από στρώμα λίπους. Θα πρέπει να καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια για να πετύχουν το σωστό βάρος. Χρειάζεται να κάνουν αερόβια άσκηση τέσσερις με πέντε φορές την εβδομάδα στο 50 με 75% της μέγιστης προσπάθειας γύρω στα 50 λεπτά. Τη στιγμή που φτάσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα κι εγκαταλείψουν την άσκηση, τότε θα πάρουν κιλά που έχασαν γι’ αυτό δεν θα πρέπει να σταματήσουν την αερόβια άσκηση.
ΕΚΤΟΜΟΡΦΙΚΟΣ:
Ο εκτόμορφος τύπος είναι αδύνατος, έχει επίπεδο θώρακα, διαθέτει χαμηλά ποσοστά λίπους καθώς και χαμηλά επίπεδα μυϊκής μάζας. Διαθέτει γρήγορο μεταβολικό ρυθμό και η ικανότητά του να αποθηκεύει λίπος και μυϊκή μάζα είναι σχετικά μειωμένη.
Προπονητικά, ο συγκεκριμένος σωματότυπος θα πρέπει να δίνει έμφαση στην προπόνηση με αντιστάσεις, ώστε να αυξήσει τη μυϊκή δύναμη και το μυϊκό του βάρος.
Διατροφικά, οι εκτόμορφοι έχουν το πλεονέκτημα ότι μπορούν να τρώνε μεγαλύτερες ποσότητες και να μην παχαίνουν. Παράλληλα με την προπόνηση δύναμης, χρειάζεται να λαμβάνουν τροφές με αρκετή πρωτεΐνη και υδατάνθρακα, σε τακτά γεύματα, ώστε να βελτιώνεται η σωματική τους εμφάνιση.
Είναι αδύνατοι. Με στενό στήθος, μακρύ λαιμό, με το πηγούνι να είναι αισθητά έξω από την ευθεία του στερνού και παρατηρείται συνηθέστερα ο συγκεκριμένος τύπος στο γυναικείο φύλο. Όταν αποφασίσει να παχύνει παίρνει πολύ δύσκολα βάρος, ενώ κτίζει με ακόμη μεγαλύτερη δυσκολία μύες.
ΜΕΣΟΜΟΡΦΙΚΟΣ:
Ο μεσόμορφος τύπος, διακρίνεται από το μεγάλο άνοιγμα των ώμων και από τη στενή μέση. Έχει ικανοποιητικά επίπεδα μυϊκής μάζας και είναι ικανός να αποθηκεύει ενέργεια (λίπος, μύες).
Η ανταπόκριση του στη άσκηση είναι εξαιρετική, κάτι που σημαίνει ότι ο άνθρωπος αυτής της κατηγορίας μπορεί εύκολα να αποκτήσει καλή φυσική κατάσταση και να «χτίσει» το σώμα του.
Από τη διατροφική σκοπιά, ο μεσόμορφος τύπος μπορεί εύκολα να διαχειριστεί το βάρος του. Τρώει – παχαίνει, δεν τρώει – αδυνατίζει. Μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να τον κρατήσει στα φυσιολογικά επίπεδα σωματικής σύστασης.
Είναι ο σωματότυπος του «αθλητή». Δυνατό γεροδεμένο σώμα με χαμηλό ποσοστό λίπους. Όταν ο μεσομορφικός πάρει βάρος δεν δημιουργεί τοπικό πάχος αφού το λίπος διαμοιράζεται ανάλογα. Οι μεσομορφικοι άνθρωποι, εάν ασχοληθούν με τα σπορ γίνονται συνήθως κορυφαίοι αθλητές, αφού η φύση τους προικίσει, ενώ εάν δεν γυμνάζονται καταφέρνουν να κρατήσουν σχετικά καλή σωματική εικόνα.
