Έπειτα από 30 χρόνια συζητήσεων και έντονων διαξιφισμών, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πρόσθετες ουσίες τροφίμων, που εμπεριέχουν χρωστικές και συντηρητικά, μπορούν να προκαλέσουν υπερκινητικότητα στα παιδιά, μαθησιακές δυσκολίες και διαταραχή ελλειμματικής προσοχής.
Επιβεβαιώνοντας έρευνα του Αμερικανού επιστήμονα, Μπεν Φέινγκολντ, ο οποίος πρώτος τη δεκαετία του ’70 ενοχοποίησε τις τεχνητές χρωστικές ουσίες για υπερδραστηριότητα στα παιδιά, ερευνητές του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, που διεξήγαγαν μελέτη για λογαριασμό της βρετανικής κυβέρνησης, προειδοποιούν ότι τα πρόσθετα τροφίμων επηρεάζουν καταλυτικά τη συμπεριφορά των παιδιών.
Στις ΗΠΑ οι γιατροί είθισται να χορηγούν φάρμακα όπως οι αμφεταμίνες, καθώς θεωρούν την υπερκινητικότητα διαταραχή του οργανισμού, ενώ στη Γαλλία ένα στα 400 παιδιά λαμβάνουν το αμφεταμινούχο σκεύασμα Ritaline για την αντιμετώπισή της. Σε άλλες χώρες οι γιατροί θεωρούν ότι η υπερκινητικότητα έχει γενετικά και κοινωνικά αίτια – οφείλεται δηλαδή σε γονίδια, ανεπαρκή εκπαίδευση και οικογενειακή αστάθεια.
Η έρευνα των Βρετανών επιστημόνων, που πραγματοποιήθηκε σε 153 παιδιά, ηλικίας 3 ετών, και σε 144 παιδιά, ηλικίας 8 και 9 ετών, έδειξε σημαντικές διαφορές στη συμπεριφορά τους μετά την κατανάλωση φρουτοχυμών στους οποίους είχαν προστεθεί συνήθεις χρωστικές ουσίες κι ένα συντηρητικό. Τα κοκτέιλ των πρόσθετων ουσιών περιείχαν τις χρωστικές Ε110, Ε122, Ε102, Ε104, Ε124, Ε129 και το συντηρητικό Ε211, που εμπεριέχονται κυρίως σε γλυκά, παγωτά και αναψυκτικά που κυκλοφορούν ευρέως στην αγορά.
Ανάμεσα στα αναψυκτικά που περιέχουν το συντηρητικό Ε211 είναι τα Ρepsi Μax, Fanta, Sprite και Coca Light, ενώ άλλα Ε υπάρχουν σε πολλά τυποποιημένα γλυκίσματα και κέικ. Αμφότεροι οι συνδυασμοί που χορηγήθηκαν και στις δύο ηλικιακές ομάδες είχαν μεγαλύτερη επίδραση από το ψευτοφάρμακο. Και οι τέσσερις ομάδες εμφάνισαν αυξημένη υπερκινητικότητα (αν και στη μία η αλλαγή ήταν λίγο κάτω της στατιστικά σημαντικής). Κατά μέσο όρο, τα παιδιά εμφάνισαν περίπου το 10% των συμπτωμάτων των παιδιών που πάσχουν από Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ).
Επιδράσεις
Οι ανεπιθύμητες επιδράσεις δεν ήταν ορατές μόνο σε παιδιά με υπερκινητικότητα, αλλά και στον γενικό πληθυσμό, τονίζουν οι συντάκτες της έρευνας, προσθέτοντας ότι τα αρμόδια όργανα της Ε.Ε θα πρέπει να αναθεωρήσουν τα όρια ασφαλείας των ένοχων συντηρητικών και χρωστικών, έστω κι αν καταφέρουν σημαντικό πλήγμα στην παγκόσμια αγορά πρόσθετων τροφίμων, η αξία της οποίας ξεπερνά τα 25 δισεκατομμύρια δολάρια.
ΠΕΝΤΕ ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
1. Πώς μπορούμε να αποφύγουμε τα πρόσθετα τροφίμων;
Απέχοντας από συγκεκριμένα τρόφιμα. Για παράδειγμα, το βενζοϊκό νάτριο (Ε211) χρησιμοποιείται ευρέως σε αναψυκτικά, γλυκά και παγωτά. Ολες οι πρόσθετες ουσίες φέρουν τον κωδικό αριθμό Ε, ωστόσο στα προϊόντα που εμπεριέχονται δεν αναγράφονται αναλυτικά τα συστατικά αυτά.
2. Ορισμένα προϊόντα είναι καλύτερα από άλλα;
Όλες οι πρόσθετες ουσίες έχουν απαγορευτεί από εγκεκριμένα οργανικά τρόφιμα. Το γρήγορο φαγητό και τα τρόφιμα που έχουν υποστεί υψηλή επεξεργασία θεωρούνται ύποπτα.
3. Πρέπει να ανησυχούμε περισσότερο για τα συντηρητικά ή για τις χρωστικές;
Η συγκεκριμένη έρευνα ενοχοποιεί περισσότερο τις τεχνητές χρωστικές.
4. Δηλαδή, οι φυσικές χρωστικές ουσίες είναι «αθώες»;
Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι χρωστικές χρησιμοποιούνται σε σάλτσες, γλυκά και λιπαρά τρόφιμα προκειμένου να τα κάνουν πιο εύγευστα, ωστόσο δεν έχουν καμία διατροφική αξία.
5. Τα παιδιά μπορούν να καταναλώνουν περιστασιακά αυτές τις πρόσθετες ουσίες;
Ορισμένα παιδιά είναι πιο ευάλωτα από άλλα. Οσα εμφανίζουν προβλήματα συμπεριφοράς θα πρέπει να απέχουν ολοκληρωτικά, τα υπόλοιπα μπορούν να τα καταναλώνουν περιστασιακά.
«Πείτε “όχι” σε όλα τα τεχνητά χρωστικά»
ΜΕΡΙΚΟΙ ακαδημαϊκοί υπογραμμίζουν ότι η FSΑ όφειλε να προχωρήσει περισσότερο. «Οι τεχνητές χρωστικές ουσίες θα πρέπει να απαγορευτούν από όλα τα τρόφιμα και τα αναψυκτικά που απευθύνονται σε νήπια και σε παιδιά», δήλωσε στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» ο καθηγητής Έρικ Μίλστοουν του Πανεπιστημίου του Σάσεξ. Η δρ Άλεξ Ρίτσαρντσον του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, διευθύντρια της φιλανθρωπικής οργάνωσης Έρευνα Τροφίμων και Συμπεριφοράς, δήλωσε στον «Ιντιπέντεντ» πως η έρευνα επιβεβαίωσε τους κινδύνους που κρύβουν πολλά πρόσθετα τροφίμων. «Σκέφτεται κανείς πως όλα τα παιδιά θα πρέπει να ελαχιστοποιήσουν την κατανάλωση τέτοιων προσθέτων. Μου φαίνεται λίγο παράξενη η συμβουλή της FSΑ προς τους γονείς να περιορίσουν τα τρόφιμα με τα Ε μόνον αν επισημάνουν ότι τα παιδιά είναι υπερκινητικά. Είναι κάπως σαν να λέμε “θα περιμένουμε μέχρι να πάθεις το έμφραγμα…”».
Πηγή: Guardian, εφημερίδα έθνος , εφημερίδα TA NEA
