Δέκα Πράγματα που Πρέπει να Σταματήσετε να Κάνετε αν Είστε Στρεσαρισμένοι και Αγχωμένοι
Υπονομεύετε τον Εαυτό σας; Να πώς να το Σταματήσετε!
Πόσα πράγματα μας στρεσάρουν καθημερινά που όμως δεν τα ελέγχουμε; Μην αρχίσω να μετράω, τελειωμό δεν έχουν… Το πώς αντιδρούμε σε αυτά τα γεγονότα/πρόσωπα/καταστάσεις που μας στρεσάρουν και μας αγχώνουν έχει άμεση επίδραση στο πόσο άσχημα νιώθουμε.
Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι οι σκέψεις και οι πράξεις που κάνουμε όταν αισθανόμαστε αγχωμένοι επιδρούν στα επίπεδα του στρες με το να δημιουργούν νέα προβλήματα, ή με το να εντείνουν τα ήδη αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να έχουμε. Ποια είναι μια εύκολη και έξυπνη κίνηση;
Καταρχήν να μάθουμε να εντοπίζουμε τι μπορούμε να ελέγξουμε! Και στη συνέχεια να σταματήσουμε να κάνουμε πράγματα που διαιωνίζουν και επιτείνουν τα επίπεδα του άγχους μας, και να μάθουμε να εστιάζουμε στο τι μπορούμε να κάνουμε για να νιώθουμε λιγότερο αγχωμένοι.
Γράφει για το boro.gr η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος (greekpsychologypages.blogspot.gr)
Αν έχετε στρες και άγχος στη ζωή σας, παρακάτω θα βρείτε μερικούς έξυπνους χειρισμούς που θα βελτιώσουν άμεσα την ποιότητα της ζωής σας:
1. Σταματήστε να ‘Αναμασάτε’ τις Σκέψεις σας
Όλοι μας αντιμετωπίζουμε γεγονότα που μας δημιουργούν άγχος. Είναι φυσικό να σκεφτόμαστε αυτούς τους στρεσογόνους παράγοντες για να δούμε τι μπορούμε να πράξουμε με σκοπό να κατανοήσουμε καλύτερα την κατάσταση, ώστε δυνητικά να την αλλάξουμε. Συχνά όμως πέφτουμε στην εξής παγίδα: σκεφτόμαστε τα ίδια και τα ίδια, ξανά και ξανά, αναμασώντας τα ασταμάτητα. Αυτό βέβαια ούτε λύση φέρνει στο πρόβλημα ούτε ανακούφιση. Αντίθετα, μας κάνει να νιώθουμε ακόμα μεγαλύτερο άγχος και δυσφορία και δε μας επιτρέπει να ενεργήσουμε. Όταν εμπλακούμε σε αυτή τη διαδικασία σκέψης, η προσοχή μας εστιάζει περισσότερο στο τι έχει πάει λάθος παρά στο τι μπορούμε να κάνουμε για να διορθώσουμε την κατάσταση.
2. Μη Χάνετε τον Ύπνο Σας
Πόσες φορές έχετε χάσει τον ύπνο σας επειδή σας απασχολούν πολλά και διάφορα; Η έλλειψη ύπνου είναι παράγοντας που έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο από ό,τι φανταζόμαστε. Όταν δεν κοιμόμαστε επαρκώς, όχι μόνο γινόμαστε πιο ευάλωτοι στο στρες, αλλά και οι γνωστικές μας λειτουργίες δεν λειτουργούν με οξύτητα, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε λάθη, γεγονός που οδηγεί… σε ακόμα περισσότερο άγχος!
Το στρες μπορεί επίσης να προσκρούσει στη δυνατότητά μας να έχουμε ποιοτικό ύπνο, έτσι η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο άγχος και σε περισσότερη έλλειψη ύπνου-φαύλος κύκλος δηλαδή.
3. Σταματήστε να Τρώτε Ανθυγιεινό Φαγητό
Τι τρώτε όταν έχετε άγχος; Φρούτα και λαχανικά; Ή μήπως σοκολάτες, πατατάκια, και τα παρόμοια; Εδώ σας τσάκωσα! Το τι τρώτε επιδρά στο πώς αισθάνεστε. Όπως ο χαμένος ύπνος επιδρά στην ενεργητικότητά σας, έτσι γίνεται και με τη λάθος διατροφή. Το άγχος επίσης επιδρά στο τι επιθυμείτε, και οδηγεί σε ‘συναισθηματικό φαγητό’. Αυτό δημιουργεί μια περαιτέρω πρόκληση για αυτούς που είναι αγχωμένοι και προσπαθούν να τρώνε καλύτερα.
4. Επιλέξτε τους Φίλους σας
Ποτέ μην υποτιμάτε τη δύναμη της καλής παρέας! Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι οι φιλικές σχέσεις μπορούν να αποτελέσουν άριστες πηγές ανακούφισης από το άγχος. Η συναισθηματική υποστήριξη, η παροχή βοήθειας και η σταθερότητα που οι φίλοι μας προσφέρουν, μπορούν να αποτελέσουν τείχος προστασίας από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε.
Επιπλέον, πολλοί άνθρωποι (κυρίως γυναίκες) στρέφονται προς τις φιλικές / κοινωνικές σχέσεις κυρίως σε περιόδους που βιώνουν έντονο στρες – μια αντίδραση επιστημονικά γνωστή ωςτείνω να γίνω φίλος (the tend-and-befriend response). Αυτή η αντίδραση, όπως η πιο συχνά αναφερόμενη αντίδραση πάλης ή φυγής (fight-or-flightresponse) μας βοηθούν να ανταπεξέλθουμε στις ανάγκες μας, όταν βιώνουμε στρες. Αυτού του είδους οι αντιδράσεις μας οδηγούν στο να συνδεόμαστε με τους άλλους και να δεχόμαστε υποστήριξη.
Τι γίνεται όμως όταν έχουμε άσπονδους φίλους ή αρνητικούς ανθρώπους γύρω μας; Δυστυχώς, η απάντηση είναι ότι θα έχουμε περισσότερο στρες και άγχος! Γκρινιάρηδες, κακιασμένοι, ζηλιάρηδες, αρνητικοί, επικριτικοί, ανασφαλείς, υπονομευτικοί «φίλοι» μόνο κακό κάνουν στην ψυχική μας υγεία. Το στρες και το άγχος που προκαλούνται από μια συγκρουσιακή σχέση έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην υγεία και την ευημερία σας, περισσότερο από άλλους τύπους άγχους, εξαιτίας τού ότι βιώνονται περισσότερο ως προσωπική απειλή σε σχέση με μια κυκλοφοριακή συμφόρηση ή μια λίστα από υποχρεώσεις. Οι σχέσεις που μερικές φορές είναι υποστηρικτικές και άλλες φορές είναι απροσδόκητα συγκρουσιακές ή αινιγματικές, μπορεί να γίνουν ιδιαίτερα δύσκολες, καθώς υποβόσκει μια αίσθηση ανασφάλειας και έντασης. Γι’αυτό το λόγο, είναι πολύ σημαντικό όχι μόνο να είμαστε σε θέση να απελευθερωνόμαστε από μια νοσηρή σχέση, αλλά και να γνωρίζουμε πώς να διατηρούμε όλες τις σχέσεις στη ζωή μας όσο το δυνατό πιο υγιείς.
5. Σταματήστε να Υπερφορτώνεται το Πρόγραμμά Σας
Όταν είμαστε πολύ απασχολημένοι, ακόμα και όταν το πρόγραμμά μας είναι γεμάτο με ασχολίες που μας ενθουσιάζουν, μπορεί να αισθανθούμε περισσότερο αγχωμένοι, απλά και μόνο από την απουσία μια ανάπαυλας. Αν το πρόγραμμα είναι γεμάτο με αγχώδεις και περιττές δραστηριότητες, γίνεται πιο εξαντλητικό. Το να μάθετε να λέτε όχι σε απαιτήσεις και να περικόπτετε όσα σας αγχώνουν στην καθημερινότητά σας, είναι σημαντικές στρατηγικές για να ενδυναμώσετε την εσωτερική σας ηρεμία.
6. Σταματήστε τα «Σενάρια» και τις Γνωστικές σας Διαστρεβλώσεις
Μήπως κάνετε σενάρια τύπου «τι θα γίνει αν ο τάδε μου πει αυτό και με μπλοκάρει, και αν ο δείνα κάνει το άλλο και μου δημιουργήσει πρόβλημα..» ή «τι άτυχος που είμαι, έχει φοβερή κίνηση, αν αργήσω να φτάσω στη δουλειά θα μου κάνει παρατήρηση ο προϊστάμενος και θα έχω πρόβλημα και θα με βάλει στη μαύρη λίστα και ποτέ δε θα έχω μια καλή ευκαιρία, κλπ, κλπ». Τα σενάρια είναι οι αρνητικές ιστορίες που φτιάχνουμε στο μυαλό μας όταν έχουμε στρες ή φοβόμαστε κάτι, ενώ οι γνωστικές διαστρεβλώσεις συμβαίνουν όταν ερμηνεύουμε τα πράγματα με αρνητικό τρόπο, χωρίς να έχουμε αποδείξεις (πχ με κοίταξε στραβά, άρα δε με συμπαθεί). O τρόπος σκέψης είναι ένα είδος συνήθειας και μπορεί να επιδεινώσει ή να ανακουφίσει τα επίπεδα του άγχους. Συνεπώς αν σκέφτεστε θετικά, μειώνετε τα επίπεδα του στρες σας. Αν ο τρόπος της σκέψης σας τείνει προς τον αρνητισμό, τότε το στρες και το άγχος επιδεινώνονται. Γιατί συμβαίνει αυτό; Εξαιτίας τού ότι η αντίδραση του άγχους ενεργοποιείται από μια αντιλαμβανόμενη απειλή, και η αρνητική σκέψη είναι από μόνη της μία ‘απειλή’ για τον οργανισμό.
7. Μην Παραμελείτε την Άσκηση
Η άσκηση μπορεί να σας βοηθήσει να νιώθετε λιγότερο αγχωμένοι βραχυπρόθεσμα, και να ενδυναμώσει τις αντοχές σας απέναντι στο στρες μακροπρόθεσμα. Πολλοί άνθρωποι το γνωρίζουν αλλά δυσκολεύονται να μπουν σε ένα πρόγραμμα εκγύμνασης σε συστηματική βάση, κυρίως όταν νιώθουν πιεσμένοι. Ακόμα και το καθημερινό γρήγορο περπάτημα είναι ωφέλιμο.
8. Σταματήστε να Νιώθετε Ανήμποροι
Όταν δεν έχουμε τον έλεγχο μιας κατάστασης, είναι πιο πιθανό να νιώσουμε αγχωμένοι. Ενδιαφέρον είναι ότι μερικές φορές νιώθουμε ότι έχουμε λιγότερο έλεγχο από αυτόν που πραγματικά έχουμε. Αναγνωρίζοντας τις επιλογές που έχουμε- ακόμα και αν δεν είναι αυτές που θα επιθυμούσαμε- μπορεί να μας ενδυναμώσει και να μην υιοθετούμε το ρόλο του θύματος των περιστάσεων. Θυμηθείτε ότι ακόμα και σε συνθήκες που έχουμε ελάχιστο περιθώριο ελέγχου της κατάστασης, μπορούμε να επιλέξουμε τη συμπεριφορά και την αντίδρασή μας απέναντι στην κατάσταση.
